İrlanda'da Marj Planı
İrlanda KDV mevzuatı kapsamında, “Margin Scheme” (Marj Şeması), ikinci el mallar, sanat eserleri, antikalar ve koleksiyonluk eşyalar satan tüccarlar için idari yükü basitleştirme ve potansiyel çift vergilendirmeyi azaltma amacı taşımaktadır. Tüccarların, malların tam satış fiyatı üzerinden KDV hesaplamak yerine, sistem, satış ve satın alma fiyatları arasındaki fark (veya marj) üzerinden KDV ödenmesine olanak tanır. Bu yaklaşım, tüccarların yeniden satışını yaptıkları eşyaların tam değerinde KDV ücreti ile karşılaşmasını engeller, özellikle de KDV'nin daha önceki bir sahip veya önceki bir işlemle ödendiği durumlarda.
Marj Şeması Kapsamındaki Kategoriler:
Marj Şeması birkaç senaryoda uygulanabilir, öncelikle:
• İkinci el mallar: Daha önce kullanılmış taşınır mallar, buna arabalar, elektronik cihazlar, mobilyalar, makineler ve diğer tüketim ürünleri de dahildir.
• Sanat eserleri: Bu kapsamda resimler, çizimler, heykeller, orijinal gravürler, litograflar ve KDV düzenlemelerine göre sanat eseri olarak kabul edilen baskılar bulunmaktadır.
• Antikalar ve Koleksiyonluk Eşyalar: Antika kategorisine giren (100 yıldan eski) veya belirli kriterlere tabi koleksiyonluk eşyalar.
Marj Şemasına Uygun İşlemler:
1. Özel Bireylerden Satın Alımlar: En yaygın olarak, Marj Şeması, özel bireylerden yapılan alımlara uygulanmakta çünkü bu tür satışlar KDV'ye tabi değildir, yani tüccarın düşeceği bir girdi KDV'si yoktur.
2. KDV Kaydı Olmayan İşletmelerden Alımlar: Tüccarlar, KDV kaydı olmayan küçük işletmelerden ikinci el malları satın aldıklarında, şemayı uygulamak için de uygun olabilirler.
3. KDV Muaf Kuruluşlardan Alımlar: KDV muaf olan kuruluşlardan (hayır kurumları, eğitim kurumları, vb.) yapılan satışlar da uygun kapsamda yer almaktadır, çünkü orijinal satın alma için girdi KDV geri alınamaz.
4. Müzayedeler: Marj Şeması'nda belirli kurallara uygun olarak düzenlenen müzayedeler, sanat tüccarları veya antika koleksiyonerleri gibi katılımcıların bu KDV düzenlemesinden yararlanmasına olanak tanır.
Hariç Tutulan İşlemler:
Belirli işlem türleri ve eşyalar Marj Şeması kapsamına girmemektedir, bunlar arasında:
• İşletmeler veya üreticiler tarafından satılan yeni mallar.
• İrlanda'ya ithal edilen mallar (belirli yeniden ithalat kurallarına tabi olmadıkça).
• Faturada aynı şekilde KDV tahsil edilen işletmelerden satın alınan mallar.
• İki KDV kayıtlı tüccar arasında, tam bir KDV faturası düzenlenmiş mallar.
Marj Şeması Kapsamında KDV Hesaplama:
Marj Şeması kapsamında KDV hesaplamak için, tüccarlar yeniden satışını yaptıkları malların marjını belirlemelidir. İşleyiş şekli şudur:
• Marj Hesaplaması: Marj = Satış Fiyatı - Alış Fiyatı
• Satış fiyatı, tüccarın mallar için aldığı toplam tutardır.
• Alış fiyatı, tüccarın mallar için ödediği toplam tutardır.
• KDV Dahil Marj: Marj üzerinden uygulanacak KDV, genellikle standart KDV oranıdır. Marj, KDV dahil olarak kabul edilir, bu da KDV tutarının marjdan hesaplanacağı, bunun üzerine eklenmeyeceği anlamına gelir.
Örnek Hesaplama:
Bir tüccar, 100 €'ya ikinci el bir mobilya parçası satın alıp 200 €'ya satıyorsa:
• Marj = 200 € (satış fiyatı) - 100 € (alış fiyatı) = 100 €
• Uygulanan KDV oranı %23 ise, ödenecek KDV şöyle hesaplanır:
• KDV = (100 € x 23) / (100 + 23) = 18.70 € (yuvarlanmış)
Fatura ve Belge Gereksinimleri:
Marj Şeması kapsamında mal satarken, fatura verme ve kayıt tutma ile ilgili özel kurallar uygulanmaktadır:
1. Faturalar:
• Marj Şeması altında düzenlenen faturalar, KDV tutarını ayrı göstermemelidir.
• Faturalar, Marj Şeması işlemine ilişkin olduğunu açıkça belirtmelidir, genellikle “Marj Şeması – İkinci El Mallar – KDV İndirimi Yok.” gibi ifadelerle.
2. Kayıtlar:
• Satış işlemleri için marj hesaplamasını gösteren ayrıntılı kayıtlar tutulmalıdır.
• Belgeler, satın alma ayrıntıları (örn. fişler, satın alma faturaları) ve marj üzerindeki KDV hesaplamasını desteklemek için satış ayrıntılarını içermelidir.
Marj Şemasının İsteğe Bağlı Kullanımı:
Marj Şeması, tüccarlar için isteğe bağlıdır. Tercih ettikleri takdirde belirli işlemler için standart KDV muhasebe kurallarını kullanmayı seçebilirler. Örneğin, bir tüccar, standart KDV kurallarını uygulamanın daha avantajlı bir vergi durumu sağlayacağını veya fiyatlandırma konusunda daha fazla esneklik sunacağını düşünüyorsa, belirli işlemler için Marj Şemasını kullanmaktan vazgeçebilir.
Diğer İlgili Şemalar:
• Seyahat Acenteleri Marj Şeması (TAMS): Seyahat acenteleri ve tur operatörleri için özel düzenlemeler, esasen (örneğin, ulaşım, konaklama) seyahatle ilgili hizmetleri yeniden satanlar için mevcuttur. Bu şemaya göre KDV, marj üzerinden ödenir ve paket tatil satışları için uyumu basitleştirir.
• Müzayedecilerin Özel Düzenlemeleri: İkinci el malların, sanat eserlerinin, antikaların ve koleksiyonluk eşyaların satışını yöneten müzayedeciler, Marj Şeması kapsamındaki belirli kurallardan yararlanabilir ve KDV uygulamasında tutarlılık ve adaleti sağlayabilir.
Tüccarlar için Pratik Düşünceler:
• Vergi Planlaması: Tüccarların, yüksek değerli veya düşük marjlı satışlar için Marj Şeması ile standart KDV uygulaması arasında ne zaman daha faydalı olacağını analiz etmeleri gerekir.
• Karmaşık İşlemler: KDV muaf ve muaf olmayan malları içeren karmaşık satış düzenlemeleri olduğunda, tüccarlar uyum sağlamak için profesyonel tavsiye almalıdırlar.
• Uyum: Kayıt tutma veya fatura verme gereksinimlerine uyum sağlanmadığında, cezalara veya Marj Şeması'nı kullanma hakkının kaybına neden olabilir. Tüccarların, Gelir İdaresi'nin kılavuzlarına kesin bir şekilde uyması kritik öneme sahiptir.
Bir Müzayededen Alınan Bir Araçta Alış Fiyatına Dahil Olan Örnek Bileşenler:
Müzayede sırasında bir araç satın alırken, marjı ve uygulanacak KDV'yi hesaplamak için “alış fiyatı”nı doğru bir şekilde belirlemek önemlidir. Alış fiyatı, tüccarın aracı edinmek için ödediği toplam tutarı içerir. Bir müzayededen satın alınan bir araç için alış fiyatına genellikle aşağıdaki bileşenler dahildir:
1. Müzayede Fiyatı (Çeki Fiyatı): Bu, aracın müzayede sonunda satıldığı ve müzayedeci tarafından kabul edilen son fiyatıdır.
2. Müzayedecinin Ücretleri ve Komisyonları: İşlem sırasında müzayede evi tarafından talep edilen herhangi bir ücret veya komisyon, alış fiyatına dahil edilmelidir. Bu ücretler sıklıkla çeki fiyatının bir yüzdesini temsil eder.
3. Taşıma Ücretleri (varsa): Tüccar, aracın müzayede alanından işyerine veya başka bir yere taşınması için ödeme yaparsa, bu maliyetler alış fiyatının bir parçasıdır.
4. Müzayedecinin Hizmetleri Üzerinden KDV (varsa): Müzayedecinin ücretleri KDV'ye tabi ise ve tüccar bu KDV'yi geri alamıyorsa (Marj Şemasını kullandığı için), bu KDV tutarı alış maliyetinin bir parçası olarak dahil edilmelidir.
5. Herhangi Bir Ek Müzayede Ücreti veya İdari Ücret: Müzayede evi tarafından uygulanan diğer ücretler, idari ücretler, işlem ücretleri veya kayıt ücretleri de alış fiyatının bir parçasıdır.
6. Belge Ücretleri (varsa): Araç mülkiyetinin transferi için gerekli belgelerin hazırlanması, işlenmesi veya tasdik edilmesi ile ilgili maliyetler de dahil edilebilir.
Not: Araç edinildikten sonra yapılan onarım, yenileme, bakım veya iyileştirme gibi masraflar, marj hesaplama amacıyla alış fiyatına dahil edilmez. Bu maliyetler, orijinal edinim fiyatından ayrı kabul edilir ve KDV açısından marj belirlemek için satış fiyatından düşülmez.
Tüccarlar, müzayede aracılığıyla bir aracın satın alınmasıyla ilgili tüm ilgili maliyetleri dikkatlice değerlendirerek Marj Şeması kurallarına uyum sağlamakta ve KDV yükümlülüklerinin doğru hesaplanmasını sağlamaktadır.